16 դեկտեմբերի 2025 – 17:45 AMT
PanARMENIAN.Net – Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը հայտարարություն է տարածել սուրբ պատարագին Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի և թեմակալ առաջնորդի անունների զեղչման հակականոնականության մասին:
«Սուրբ պատարագի ժամանակ եպիսկոպոսապետի և թեմակալ առաջնորդի՝ եպիսկոպոսի անունների հիշատակությունն ունի հետևյալ հիմնական ու կարևոր նշանակությունները՝
Ա․ ծիսական, որով իր ամբողջության մեջ արտահայտվում է սուրբ պատարագի խորհուրդը և Պատարագամատույցը՝ որպես եկեղեցու կողմից հաստատված պաշտոնական սրբազան մատյան․
Բ․ եկեղեցաբանական-կանոնական, որով հաստատվում է սուրբ պատարագի հացի ու բաժակի շուրջ համախմբված տեղական համայնքը՝ իբրև Ընդհանրական եկեղեցու մաս, որի հոգևոր առաջնորդն է եպիսկոպոսը, իսկ պատարագիչ քահանան կամ եպիսկոպոսն իր եկեղեցական-կանոնական միությունն է հաստատում Մայր Եկեղեցու և նրա առաջնորդի՝ եպիսկոպոսապետի հետ։
Հայաստանյայց Առաքելական Եկեղեցում սուրբ պատարագի ընթացքում եպիսկոպոսի անվան հիշատակության առաջին վկայությունն առկա է Խոսրով Աձևացու՝ Հայոց եկեղեցու պատարագամատույցի մեկնության մեջ, դեռևս 10-րդ դարում։ Ըստ Խոսրով Անձևացու՝ եպիսկոպոսի անվան հիշատակությունը կարևոր է, քանի որ ուղղափառ վարդապետության տեսուչը եպիսկոպոսն է, և քահանան դրանով հաստատում է նրանից ստացած խորհրդական իշխանությունը և սուրբ պատարագն ուղղափառ վարդապետության համաձայն մատուցելը։
Պատարագչի կողմից եպիսկոպոսապետի և եպիսկոպոսի անունների կամայական կամ դիտավորյալ զեղչումը ոչ միայն Ընդհանրական Եկեղեցում դարերի ընթացքում ամրագրված ծիսական կանոնին հակառակ է, այլև աղավաղում է սուրբ պատարագի խորհրդի ամբողջական ընկալումը։
Հիշյալ անունների հիշատակումը սուրբ պատարագի ժամանակ համախմբված եկեղեցին դարձնում է առաքելական և ընդհանրական Եկեղեցու մաս։ Պատարագչի կողմից եպիսկոպոսապետի և առաջնորդի անունների զեղչումը նշանակում է, որ
- պատարագիչ եկեղեցականը կասկածի տակ է դնում ուղղափառ հավատքի հիման վրա մատուցվող Սուրբ Պատարագը, քանզի ուղղափառության տեսուչը եպիսկոպոսն ու եպիսկոպոսապետն են,
- իրեն դուրս է դնում եկեղեցական միությունից,
- մերժում է Եկեղեցու առաջնորդի իշխանությունը»,–ասվում է հայտարարության մեջ։։
Վերջին շրջանում այն քահանաները, որոնք պատարագ են մատուցում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ներկայությամբ զեղչում են կաթողիկոսի անունը։ Վարչապետը չի ժխտել, որ պատարագից առաջ ԱԱԾ–ի աշխատակիցը կամ որևէ այլ անձ կարող է հորդորել քահանային զեղչել կաթոիկոսի անունը։